Taaffeite หรือ ทาฟเฟต์ เป็นแร่สีม่วงน่าหลงใหล ที่เคยถูกเข้าใจผิด คิดว่าเป็น spinel มานานหลายปี ซึ่งเป็นหนึ่งในคริสตัล ที่หายากยิ่งกว่าเพชรล้านเท่า! และภายในปี 1982 เคยรายงานว่า มีเพียงแค่ 10 ชิ้นเท่านั้น
นอกจากนี้ ยังมีรายละเอียดเพิ่มเติม ที่น่าสนใจอีกหลายอย่าง ตั้งแต่ประวัติ ไปจนถึงความแตกต่าง ระหว่างทาฟเฟต์ และสปิเนล พร้อมกับมูลค่า สามารถอ่านต่อ ได้ที่เนื้อหาดังต่อไปนี้
ที่มาของแร่ Taaffeite คริสตัลสมบูรณ์แบบ
Taaffeite ถูกตั้งชื่อตาม Richard Taaffe ผู้ค้นพบตัวอย่างแรก จากร้านขายอัญมณี ในเมืองดับลิน ประเทศไอร์แลนด์ เมื่อเดือนตุลาคม 1945 โดยเป็นลักษณะ อัญมณีเจียระไนและขัดเงา ซึ่งเดิมทีเขาคิดว่าเป็นสปิเนล
แต่ด้วยคุณสมบัติไม่เหมือนกัน เขาจึงส่งตัวอย่าง ไปให้กับ BW Anderson ณ ห้องปฏิบัติการดอนลอน และในปี 2022 สมาคมแร่วิทยาระหว่างประเทศ (IMA) ได้อนุมัติชื่อให้เป็นทางการว่า magnesiotaaffeite- 2N'2S [1]
ลักษณะที่ Taaffeite ปรากฏทางกายภาพ
ทาฟเฟต์เป็นหินโทนสีม่วง ที่ปรากฏตั้งแต่ชมพู น้ำเงิน แดง และในบางครั้ง ก็ไม่มีสี ซึ่งมีการตั้งชื่อใหม่ เพื่ออธิบายความซับซ้อน ของแร่ธาตุกลุ่มทาฟเฟต์ ซึ่งรวมไปถึง มัสกราไวท์ (Musgravite) และ Perhmanite
โดยส่วนประกอบหลักๆ ของ Taaffeite ได้แก่ เบริลเลียม, แมกนีเซียม และอะลูมิเนียม ส่งผลให้มีคุณสมบัติ โปร่งใสและแวววาวเหมือนกับแก้ว แถมยังหักเหแสง ได้มากกว่าสปิเนลถึง 2 เท่า
คุณสมบัติเฉพาะ Taaffeite และสูตรเคมี
- สี : น้ำเงิน-ฟ้าอ่อน, ชมพู, ม่วง, แดงอ่อน, ไร้สี
- ความมันวาว : แก้วตา
- ความโปร่งใส : โปร่งใส
- การแตกหัก : Conchoidal
- ความแตกแยก : ไม่มี
- ระดับความแข็งของ Mohs : 8-8.5
- ความหนาแน่น : 3.60-3.62 / โดยปกติ 3.61
- ผลึกคริสตัล : หกเหลี่ยม
- ความทนทาน : ดี
- สูตรทางเคมี : Mg3Al8BeO16
ที่มา: General Information [2]
ไขสงสัย Taaffeite กับ spinel ต่างกันยังไง
หากศึกษาจากคุณสมบัติด้านบน จะเห็นชัดว่า Taaffeite กับ spinel ต่างกันสิ้นเชิง แต่ความทนทานใกล้เคียงกัน ระดับ 8 ของสปิเนล 8-8.5 ของทาฟเฟต์ รวมไปถึงคุณสมบัติทางแสง ซึ่งทาฟเฟต์ทำได้มากกว่า 2 เท่า
นอกจากนี้ ยังมีอีกหนึ่งจุดสังเกต ที่ทำให้แยกออกง่ายๆ คือโครงสร้างการตกผลึก เพราะแร่สปิเนล จะก่อตัวเป็นรูปทรงลูกบาศก์ ในขณะที่แร่ทาฟเฟต์ ก่อนตัวเป็นคริสตัล 6 เหลี่ยม
การใช้งาน Taaffeite และแร่ที่มีชื่อเสียง
ด้วยความทนทาน และเฉดสีสดใส ทำให้การใช้งาน ไม่ต่างจากแร่ธาตุอื่น คือทำเป็นเครื่องประดับ รวมไปถึงคอลเลกชันสะสม ของผู้ชื่นชอบอัญมณี ซึ่งตั้งแต่ค้นพบมา มีหินที่โด่งดัง อาทิเช่น
- The Queen of Burma : อัญมณีสำคัญ ที่ค้นพบในเมียนมา เมื่อปลายทศวรรษที่ 1940 มีสีลาเวนเดอร์ น้ำหนัก 34 กะรัต ซึ่งใหญ่ที่สุดในตระกูล
- The Delong ทับทิมสตาร์-ทาฟเฟต์ : อัญมณีผสม ถูกตั้งชื่อตาม Edith Haggin DeLong ผู้ซึ่งเป็นเจ้าของ และได้บริจาคให้แก่ สถาบันสมิธโซเนียนในปี 1964
- The Dowager Empress : อัญมณีสีม่วงเข้ม หนักประมาณ 27 กะรัต และได้รับการประมูล ณ Christie's เมื่อปี 1933
- Rosser Reeves ทับทิมสตาร์-ทาฟเฟต์ : ตั้งชื่อตามเจ้าของเดิม Rosser Reeves มีลักษณะเป็นรูปดาว 6 แฉก สีม่วงอมแดงเข้ม
ที่มา: Famous Taaffeite Gemstones [3]
ตรวจสอบมูลค่า Taaffeite ในตลาดปัจจุบัน
หลังจากครั้งแรกที่พบ Taaffeite ในไอร์แลนด์ ต่อมาก็มีแหล่งสำคัญ ที่ขุดเจออีก 3 ภูมิภาคหลักๆ ได้แก่ ศรีลังกา แทนซาเนีย และเมียร์มา รวมไปถึงแร่คุณภาพต่ำ จากจีนและรัสเซีย ทำให้ราคาซื้อ-ขาย มีทั้งระดับไฮเอนด์ ไปจนถึงเกรดต่ำ
ซึ่งโดยทั่วไป ขายอยู่ที่ 1,500-2,000 ดอลลาร์ (55,596-74,129 บาท) แต่ถ้ามีคุณภาพปานกลาง-สูง และไม่มีสีหรือสีอ่อน ราคาจะอยู่ที่ 2,000-4,000 ดอลลาร์ (74,129-148,160 บาท)
แต่หากเป็นสีม่วงเข้ม หรือชมพูอ่อน ที่พบเห็นมากสุด ราคาต่ำลงมาที่ 800-2,500 ดอลลาร์ (29,632-92,600 บาท) และแร่คุณภาพสูง อาจมีราคาตั้งแต่ 15,000-30,000 ดอลลาร์ (555,600-1,111,200 บาท) [4] หรือเช็กสถิติการตลาดได้ที่ Taaffeite Market Statistics
*ข้อมูลอัตราแลกเปลี่ยนสกุลเงิน ณ วันที่ 25 เมษายน 2024
สรุป Taaffeite
Taaffeite เป็นแร่ก้อนแรกของโลก ที่มีการก่อตัวอย่างน่าทึ่ง เพราะเกิดขึ้นทั้งจาก beryllium และ magnesium อีกทั้งยังมีสีสันดึงดูด น่ามอง และมาพร้อมความแวววับ ทำให้มีมูลค่าสูงกว่า 1 ล้านบาท
อ้างอิง
[1] Wikipedia. (March 14, 2023). Taaffeite. Retrieved from en.wikipedia
[2] Gemstones. (September, 2023). General Information. Retrieved from gemstones
[3] Geology Science. (2018-2024). Famous Taaffeite Gemstones. Retrieved from geologyscience
[4] Gem Rock Auctions. (2004-2024). Taaffeite Price & Value. Retrieved from gemrockauctions
